Hieronder volgt een heel verhaal inzake de gezondheid en welzijn van de Tatrahond. Zeker voor mensen die geïnteresseerd zijn in het ras en overwegen een pup of volwassen hond aan te schaffen, adviseer ik toch even om de tijd te nemen het door te lezen. Indien de tekst groen is, betekent dit dat er gelinkt wordt naar een andere website voor meer informatie.
Naar mijn mening is de Tatrahond een relatief gezonde hond. Natuurlijk houdt dit niet in dat ze allemaal met gemak de 12, 13 jaar en soms nog ouder bereiken. Helaas zijn er ook die, door diverse redenen, veel jonger komen te overlijden.
Waar zou je op kunnen letten om de risico’s te beperken om een minder gezonde Tatrahond te kopen? Hieronder staan daarover tips en voorbeelden. Daarnaast is het ook belangrijk om op het welzijn van de teef te letten. Hoe oud is ze, hoe vaak had ze een nest en hoeveel tijd zit of zat daartussen? Hoe zijn de omstandigheden bij een fokker? Deze laatsten gelden vooral ook voor nestjes in het buitenland.
Als eerste de situatie in Nederland;
In Nederland zijn er twee erkende rasverenigingen die aangesloten zijn bij de Raad van Beheer op Kynologisch gebied. Deze instantie geeft in Nederland de stambomen af van alle rashonden en hun afdeling GGW (Gedrag, gezondheid en welzijn) houdt de officiële gezondheidsgegevens bij. Daarnaast hebben zij een Basis Reglement Stambomen (BRS), waaraan alle fokdieren moeten voldoen.
De Nederlandse fokkers aangesloten bij een of beide van deze rasverenigingen, TOPnl en de Tatra-Club, fokken volgens het fokreglement van hun vereniging. De eisen waaraan de honden moeten voldoen zijn in hoofdlijnen gelijk bij beide verenigingen. Deze regels zijn echt niet bedoeld om de fokkers op werk en kosten te jagen maar hebben als doel de belangen van de Tatrahond te behartigen en zijn gericht op verbetering en in stand houding van het ras.
Door op onderstaande links te klikken, ziet u deze fokreglementen.
Fokreglement TOPnl en fokreglement Tatra-Club (link aan de onderzijde van hun pagina)
Hieronder tref je een overzicht van de teef/reu gerelateerde eisen waaraan de fokdieren in Nederland moeten voldoen. Deze zijn gelijk bij beide verenigingen. Daaronder staan in de tabel de eisen waarin wat verschil zit. De overige regels zijn te lezen in de eerder genoemde fokreglementen.
Fokregels:
Welzijnsregels:
Gezondheidsregels:
Beide ouderdieren moeten vóór de dekking worden onderzocht op:
Met honden die lijden aan een of meer van ondergenoemde aandoeningen mag niet worden gefokt:
| Eis: | TOPnl | Tatra-Club |
|---|---|---|
| Fokregel: Aantal dekkingen reu (het doel hiervan is om de fokpopulatie zo groot mogelijk te houden of de bloedlijnen zo divers als mogelijk) | De reu mag maximaal 10 geslaagde dekkingen verrichten in Nederland en 10 geslaagde dekkingen in het buitenland, met een maximum van 3 per 12 maanden, gerekend vanaf de eerste geslaagde dekking, in zijn gehele leven. Als geslaagde dekking geldt een dekking waaruit minimaal één levende pup is voortgekomen en ingeschreven in het NHSB. | Een reu mag maximaal twee dekkingen per kalenderjaar verrichten met een totaal van maximaal 8 geslaagde dekkingen in Nederland en 8 nesten in het buitenland. Als geslaagde dekking geldt een dekking waaruit minimaal één levende pup is voortgekomen en ingeschreven in het NHSB. |
| Welzijnsregel: Minimale leeftijd van de teef (een teef is voor 22/24 maanden zelden geestelijk en lichamelijk volwassen of uitgegroeid) | Een teef mag niet worden gedekt vóór de dag waarop zij de leeftijd van 24 maanden heeft bereikt. | Een teef mag niet worden gedekt vóór de dag waarop zij de leeftijd van 22 maanden heeft bereikt. |
| De minimale leeftijd volgens het BRS (Basis Reglement Stambomen) van de Raad van Beheer is 16 maanden. Omdat zij alle rashonden, groot en klein behartigen, gaan zij min of meer uit van een gemiddelde leeftijd. Voor grote rassen wordt een leeftijd geadviseerd die hoger ligt dan 16 maanden. | ||
| Welzijnsregel: Maximale aantal nesten voor een teef (doel hiervan is om de teef lichamelijk niet te veel te belasten) | Een teef mag niet meer worden gedekt na de dag waarop haar vierde nest is geboren | Een teef mag niet meer worden gedekt na de dag waarop haar vijfde nest is geboren |
| Welzijnsregel: Conditie | Een teef mag alleen gedekt worden als zij in goede conditie verkeert. | - |
| Gezondheidsregel: Hart | Honden die worden ingezet voor de fokkerij, dienen elke twee jaar een hart-echografisch onderzoek met kleurendoppler te ondergaan. Reuen ouder dan 9 jaar, die tenminste drie keer een hart-echografisch onderzoek met kleurendoppler ondergingen met een goede uitslag hoeven geen nieuw onderzoek te ondergaan, mits het laatste onderzoek gehouden is op de leeftijd van 84 maanden (7 jaar) of ouder. | Hartecho (conform DCM-project) |
| Gezondheidsregel: Oogaandoening | MPP (PPM) – niet vrij, indien notitie gemaakt is dat de lens is aangedaan en/of de aandoening "ernstig" is | - |
| Gezondheidsregel: Gebit | Wezenlijke gebitsfouten. Het missen van 2 premolaren is toegestaan, alleen in combinatie met een partner met een compleet gebit. | Wezenlijke gebitsfouten of kaakafwijkingen. Twee ontbrekende premolaren (missen van P1 of P2 is toegestaan) mits de partner een compleet gebit heeft. |
Andere aandoeningen:
Naast de eerder genoemde aandoeningen komen er bij de Tatrahond zeker ook nog andere voor. Voor deze aandoeningen is in Nederland geen screening verplicht.
Sporadisch worden ook andere gezondheidsproblemen gemeld waarbij lang niet altijd kan worden vastgesteld of het een geïsoleerd geval betreft of dat het erfelijk bepaald is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
Zo nu en dan ontwikkelen pups een over- of onderbeet. Het is ook mogelijk dat er gebitselementen missen in het volwassen hondengebit. Deze kaak- of gebitsafwijkingen zitten verspreid door het ras.
Het komt best regelmatig voor dat een Tatrahond een knie- of kruisband verrekt of erger, zelfs inscheurt of geheel afscheurt. Dit laatste is alleen te verhelpen met een operatie.
Hopelijk heb ik je met deze info toch wat verder op weg kunnen helpen. Op mijn andere website www.owczarek-podhalanski.eu kan je door op de ‘search’ button te klikken de stambomen van bijna alle Tatrahonden zien met meerdere generaties. Op die manier kan je goed zien of er bijvoorbeeld erg is of wordt ingeteeld. Je kunt daar ook proefstambomen maken door een combinatie te maken van een teef en reu. Daarnaast kan je, door op de linkjes onder de namen, zien hoe vaak een teef of reu een nest gehad heeft en op welke leeftijden en welke combinaties er gemaakt zijn.
In Nederland wordt er altijd voor het hele nest een stamboom afgegeven door de Raad van Beheer. Nooit voor een deel daarvan. Als een fokker zegt dat je kunt kiezen is dat klinkklare onzin.
Op de site van de Raad van Beheer staan de officiële gezondheidsuitslagen online. De uitslagen van het HD- en ED-onderzoek worden ook vermeld op de stambomen van de eventuele nakomelingen, net als bijvoorbeeld behaalde titels en kampioenschappen. Onderstaand staan voorbeelden van de officiële certificaten (HD, ED en ECVO) die de eigenaar ontvangt nadat een hond in Nederland beoordeeld is. De getoonde hartecho is slechts een voorbeeld omdat er met verschillende documenten gewerkt wordt en dit geen beoordeling van de Raad van Beheer behoeft. Normaal gesproken ontvang je een kopie van deze documenten bij het koopcontract wat je overeenkomt met de fokker.
Officiële HD-uitslag
Officiële ED-uitslag NL
Formulier ECVO (ooguitslag) NL
Voorbeeld hartecho NL
Officiële HD en OCD-uitslag DE
De situatie in het buitenland
Helaas is er geen internationaal fokbeleid voor de Tatrahond. Ieder land heeft zijn eigen regels of soms zijn er zelfs helemaal geen regels en hoeven de honden die ingezet worden voor de fokkerij nergens aan te voldoen.
Hieronder volgt een overzicht van landen waar bij mijn weten gefokt wordt of werd met de Tatra met daarbij een opsomming van de vereisten.
Indien je besluit een pup of volwassen Tatrahond in het buitenland te kopen, let er dan goed op dat je er een FCI-erkende exportstamboom bij ontvangt. De FCI is het wereldwijde overkoepelende orgaan waar alle landelijke kennelclubs (zoals de Raad van Beheer in Nederland) onder vallen. Indien het geen officiële FCI-stamboom betreft, kan de hond niet in Nederland in het stamboek worden ingeschreven. Bijvoorbeeld Groot Brittannië, USA en Canada zijn ook geen lid van de FCI. Zij hebben hun eigen organisatie.
In bijvoorbeeld Polen en Duitsland bestaan er naast de officiële kennelclub of rasvereniging ook andere instanties of verenigingen die stambomen afgeven, maar dus niet FCI erkend zijn. In Frankrijk wordt vaak geadverteerd met pups waarbij de ouders wel een stamboom hebben maar deze niet wordt aangevraagd voor de pups. In Polen krijgen alle pups een ‘Metryka’, waarmee stambomen kunnen worden aangevraagd door de fokker.
Hieronder enkele voorbeelden van buitenlandse stambomen en de Nederlandse:
Nederland
Polen voorzijde
Polen achterzijde, waar tevens de officiële HD-uitslag vermeld staat
Duitsland (binnenzijde boekje)
Frankrijk voorzijde
Frankrijk achterzijde
Denk ook aan de moederhond!
Natuurlijk zijn pups schattig en leuk! Het is ook belangrijk om na te gaan of na te vragen hoe vaak en wanneer de moederhond pups heeft gehad. Neem de hierboven genoemde fok- en welzijnsregels goed in je op. Helaas komt het soms in het buitenland voor dat teven elke loopsheid gedekt worden en tot hoge leeftijd nesten ‘moeten’ krijgen. Dit riekt naar broodfok en de enige manier om dit niet in stand te houden is, om daar geen pup te kopen.
Sinds december 2014 is het officieel verboden om door Europa te reizen, zonder dat de hond geënt is tegen Rabies (Hondsdolheid). Pups mogen deze zware enting pas met een leeftijd van tenminste 12 weken krijgen. Na de enting (ook bij volwassen honden) is er een wachttijd van drie weken alvorens de grenzen gepasseerd mogen worden. Er zijn echter enkele landen die daar een uitzondering op maken. Kijk voordat je op weg gaat eerst op de website van de LICG voor de laatste informatie.
Bronnen:
www.topnl.eu
www.tatraclub.nl
www.raadvanbeheer.nl
www.licg.nl
Bedankt voor de kopie gezondheidsuitslag en de buitenlandse stambomen!
www.owczarek-podhalanski.com
www.podhalaner-tatra.de
www.tatrahond.eu
